1 aylık (yaklaşık 4–5 haftalık) bir yavru kedi, anne sütünden katı mamaya geçişin yani sütten kesilme sürecinin tam eşiğindedir. Bu dönem, doğru mama seçimi, porsiyon kontrolü ve gün içine yayılmış beslenme rutini ile sağlıklı büyümenin temelini atar. Bu kapsamlı rehberde “1 aylık kedi ne yer?”, “yavru kedi maması kaç gram olmalı?” ve “beslenme planı nasıl kurulmalı?” sorularını e-ticaret perspektifinden, güncel veteriner kaynaklara dayanarak yanıtlıyoruz. Süreç boyunca ürün önerileri, karşılaştırmalar ve pratik hesap yöntemleri de bulacaksınız. Weaning (sütten kesilme) 4. haftada başlar, çoğu yavru 8–10. haftaya kadar tamamen katı gıdaya geçer.
1 Aylık Kedi (4–5 Haftalık) Beslenme Temelleri
- Weaning başlar: 4. haftadan itibaren yavruya, yavru kedi süt tozu (kitten milk replacer) ile karıştırılmış püre/gruel ve çok küçük, kolay ıslanan kuru taneler sunulur. Süreç kademeli olmalı; şişe/biberonla takviye gerekebilir.
- Besleme sıklığı: 2–4 haftalık dönemde 4–6 saatte bir besleme tipiktir; 4. haftada gruel tanıtılırken gece bir-iki besleme gerekebilir. Üşüyen yavrular iyi beslenemez; mamayı yaklaşık 38°C’ta ısıtmak önerilir.
- Hidrasyon: Su kabı her zaman erişilebilir olmalı. Yaş mama ve ıslatılmış kuru mama, su tüketimini destekler. Konserve mamaların tipik nem oranı %75–78, kuru mamaların ise %10–12’dir; bu nedenle yaş mamadaki nem avantajlıdır. (fda.gov)
- Süt uyarısı: İnek sütü yavrular için uygun değildir; ishal ve mide-bağırsak sorunlarına yol açabilir. Gerekirse yalnızca ticari yavru kedi süt tozu kullanılmalıdır. (pdsa.org.uk)
1 Aylık Kediye Hangi Mama? (Yaş/Kuru Mama ve Etiket Okuma)
1 aylık dönemde “growth” (büyüme) evresine uygun, “complete and balanced” ifadesi taşıyan (AAFCO/FEDIAF standartlarına göre) yavru kedi mamaları tercih edilmelidir. Etiket üzerinde “growth” veya “all life stages” ibaresi ile “tam ve dengeli” (complete and balanced) beslenme beyanını arayın. Bu ifade ya AAFCO besin profillerini karşılar ya da AAFCO’ya göre besleme denemelerini geçmiş bir formüle işaret eder. (fda.gov)
- Yaş mamalar: Sütten kesilme döneminde püre/gruel hazırlamak ve iştahı artırmak için çok idealdir.
- Kuru mamalar: “Islatmaya uygun, kolay rehydrate olan” yavru formülleri, diş ve çene gelişimine yardımcı olur; öğün aralarında atıştırmalık gibi bırakılabilir ancak porsiyon kontrolü korunmalıdır.
- İçerik ipuçları: Yüksek sindirilebilir hayvansal protein, dengeli kalsiyum-fosfor oranı, DHA ile beyin-göz gelişimi desteği ve prebiyotikler ön plandadır. Royal Canin’in Mother & Babycat gibi erken dönem formüllerinde DHA ve kolay ıslatma vurgulanır. (royalcanin.com)
Porsiyon Hesabı: Kaç Gram, Kaç Kalori?
Veteriner hekimlikte enerji hesapları genellikle iki adımda yapılır:
- RER (Resting Energy Requirement) = 70 × (Kilo^0,75)
- Büyüme döneminde MER (günlük kalori) ≈ RER × 2,5 (0–4 ay için tipik çarpan). Bu sadece başlangıç tahminidir; yavrunun durumuna göre ayarlanır. (aaha.org)
Örnek: 0,5 kg (500 g) ağırlığındaki 1 aylık bir yavru
- RER ≈ 70 × (0,5^0,75) ≈ 70 × 0,595 ≈ 41,7 kcal/gün
- MER (büyüme) ≈ 41,7 × 2,5 ≈ 104 kcal/gün
Enerjiyi gram mamaya çevirmek için mamadaki kalori yoğunluğunu bilmek gerekir. Örneğin, Royal Canin Mother & Babycat kuru mamanın metabolize olabilir enerjisi yaklaşık 4.437 kcal/kg’dır (≈ 4,437 kcal/gram). 104 kcal/gün ≈ 104 / 4,437 ≈ 23–24 g/gün eder. Üretici tablosu 1 aylık ve ~0,4 kg için 26 g/gün gibi değerler verir; bu farklar formül farkları ve güvenlik paylarından kaynaklanır. Etiket talimatını başlangıç noktası alın, yavrunun gelişimine göre ayarlayın.
Kısa hesap ipuçları:
- 0,4 kg yavru: ≈ 88–95 kcal/gün → ≈ 20–22 g/gün (kuru)
- 0,6 kg yavru: ≈ 118–120+ kcal/gün → ≈ 26–28 g/gün (kuru)
- 0,9 kg yavru: ≈ 160 kcal/gün → ≈ 36 g/gün (kuru)Not: Bunlar yaklaşık değerlerdir; kullandığınız mamanın kcal/kg değeri ve yavrunuzun kondisyonu sonuçları değiştirir. Düzenli tartım (günlük 15–20 g artış tipik) ve dışkı/enerji durumuna göre porsiyonu ince ayarlayın. (chewy.com)
Örnek 7 Günlük Beslenme Planı (4–5 Haftalık Yavru)
Aşağıdaki plan, weaning’in başındaki 1 aylık sağlıkı yavru için örnek bir yol haritasıdır. Bireysel ihtiyaçlar değişebilir; veterinerinize danışın.
- Gün 1–2:Sabah/Öğle/Akşam: Yavru kedi süt tozu + az miktarda yaş mama ile hazırlanan gruel (sulu püre).Akşam geç saatte küçük bir biberon takviyesi.Amaç: Kaseden yalayabilme becerisini kazandırmak.
- Sabah/Öğle/Akşam: Yavru kedi süt tozu + az miktarda yaş mama ile hazırlanan gruel (sulu püre).
- Akşam geç saatte küçük bir biberon takviyesi.
- Amaç: Kaseden yalayabilme becerisini kazandırmak.
- Gün 3–4:3–4 küçük öğünde gruel + kasede taze su.Yanına kolay ıslanan küçük taneli yavru kuru maması (az miktarda ve ılık suyla yumuşatılmış). (euro-vet.eu)
- 3–4 küçük öğünde gruel + kasede taze su.
- Yanına kolay ıslanan küçük taneli yavru kuru maması (az miktarda ve ılık suyla yumuşatılmış). (euro-vet.eu)
- Gün 5–7:4 küçük öğün: Gruel oranını azaltıp yaş/kuru yavru mamasını artırın.Gece beslemesi gerekliyse 1 küçük biberon. 6. haftada çoğu yavru gece beslemesine daha az ihtiyaç duyar. (chewy.com)
- 4 küçük öğün: Gruel oranını azaltıp yaş/kuru yavru mamasını artırın.
- Gece beslemesi gerekliyse 1 küçük biberon. 6. haftada çoğu yavru gece beslemesine daha az ihtiyaç duyar. (chewy.com)
İpucu: Püreyi düz, sığ bir tabağa koymak yavrunun bıyıklarının baskı görmesini engeller ve yeme motivasyonunu artırır.
Yaş Mama mı, Kuru Mama mı, Yoksa Kombinasyon mu?
- Yaş mama: Yüksek nem, yoğun koku ve doku nedeniyle iştah açıcıdır; weaning’de gruel için ana bazdır.
- Kuru mama: Kalori yoğunluğu yüksektir; diş etlerine uygun minik taneler ve kolay ıslatma, 1–4 ay arasında geçişi kolaylaştırır.
- Kombinasyon: Erken dönemde (4–8 hafta) yaş ağırlıklı, 2. aydan sonra ıslatılmış kuru + yaş kombini pratik bir dengedir. Kuru/yaş karşılaştırması yaparken nem farkını (kuru ~%10–12, yaş ~%75–78) unutmayın; aynı analizleri karşılaştırırken kuru madde bazına çevirmek gerekir. (fda.gov)
Ürün Önerileri ve Karşılaştırmalar (Petgross Seçkisi)
Pratik Porsiyon Yönetimi: Adım Adım
- Etiketle başlayın: Her mamanın kcal/kg değeri ve besleme tablosu farklıdır. Etiketteki “complete and balanced” beyanı ve “growth”/“all life stages” ibaresi kritik. (fda.gov)
- Enerji hesabını öğrenin: RER = 70 × (kg^0,75); 0–4 ay için yaklaşık ×2,5 çarpanı kullanılır. Bu, “başlangıç dozu”dur. (aaha.org)
- Markaya göre çeviri: Örneğin 4.437 kcal/kg ise 1 gram ≈ 4,437 kcal’dır. Günlük enerji ihtiyacını bu değere bölerek gram karşılığını bulursunuz. Üretici tablosu ile karşılaştırın. (royalcanin.com)
- Haftalık izleme:Günlük tartım: 15–20 g/gün artış hedeflenir.Dışkı kalitesi, iştah ve enerji düzeyi takip edilir; ishal veya kusmada veteriner desteği alınır. (chewy.com)
- Günlük tartım: 15–20 g/gün artış hedeflenir.
- Dışkı kalitesi, iştah ve enerji düzeyi takip edilir; ishal veya kusmada veteriner desteği alınır. (chewy.com)
- Geçiş süresi: Yeni mamaya 5–7 günde, her gün eski: yeni oranını kademeli değiştirerek geçin (örn. 75/25 → 50/50 → 25/75 → 0/100).
Sık Yapılan Hatalar ve Güvenlik Notları
- İnek sütü vermek: Laktoz intoleransı nedeniyle ishal, karın ağrısı, dehidrasyon riski taşır. Sadece yavru kedi süt tozu kullanın. (pdsa.org.uk)
- Aşırı hızlı geçiş: Ani mama değişimi sindirim sorunlarına yol açabilir. 5–7 günde kademeli geçiş yapın.
- Aşırı/eksik besleme: 1 aylık yavruda mide hacmi küçüktür; az ama sık öğünler ve düzenli tartım şarttır. Biberonla beslemede formülü 38°C civarında sunun; soğuk formül regürjitasyon/ishal riskini artırır. (vcahospitals.com)
- Yetersiz su: Weaning döneminde yaş mama ve taze su tüketimini destekleyin. Nem farklarını dikkate alın. (fda.gov)
SSS: 1 Aylık Kedi Beslenmesi
- 1 aylık kediye süt verilir mi?Hayır. İnek sütü uygun değildir; yavru kedi süt tozu kullanılmalıdır. (pdsa.org.uk)
- 1 aylık kedi gece beslenmeli mi?4. hafta civarında çoğu yavru hâlâ 4–6 saatte bir beslenir; geceleri de bir küçük besleme gerekebilir. 5–6. haftaya doğru gece beslemeleri azalır. (vcahospitals.com)
- Weaning ne kadar sürer?Genelde 4–6 hafta sürer; yavrular çoğunlukla 8–10. haftada tamamen katıya geçmiş olur. (dev-cloudflare.aspca.org)
- Günde kaç kalori almalı?Kabaca RER × 2,5 (0–4 ay). Örneğin 0,5 kg için ~100 kcal/gün. Kullandığınız mamaya göre gram karşılığını hesaplayın, üretici tablosunu ve kondisyonu baz alın. (aaha.org)
Sonuç: Sağlıklı Büyümenin Formülü
1 aylık kedi beslenmesi; doğru yaşam evresine uygun, tam ve dengeli yavru mamaları + nem desteği + sık ama küçük öğünler + düzenli tartımın birleşimidir. Etiket üstündeki AAFCO/FEDIAF uygunluğu, porsiyon tablosu ve kcal/kg bilgisi en güvenilir başlangıç noktasıdır. Weaning’i kademeli yönetin; ıslatılabilen yavru kuru mama ve yaş mamayı birlikte kullanmak çoğu yavru için en yumuşak geçişi sağlar. Şüphe halinde veterinerinize danışın. (fda.gov)
Alışverişe başlamak için:
Kaynak notu: Bu yazı, VCA ve ASPCA’nın weaning ve besleme sıklığı önerileri; Merck Veterinary Manual ve AAHA’nın enerji hesaplama çarpanları; FEDIAF büyüme dönemi enerji katsayıları; FDA/AAFCO etiket okuma ilkeleri ve Royal Canin Mother & Babycat ürün besleme tabloları gibi güncel, otorite kaynaklara dayanılarak hazırlanmıştır. (vcahospitals.com)